“IPASAMWAK HI CRISTO JESUS HA NGATANAN NGA HIGAYON”
May-ada mga problema han kalibutan nga nakakadarahig ha aton nga mga Katoliko nga Pilipino, ha dako o gutiay nga paagi. Tungod ini han aton naglabay diin nabihag kita hin mga langyawanon nga mga nasud; tungod liwat ini han aton mga relasyon han iba nga mga nasud yana nga panahon; ngan tungod liwat ini han aton mga Overseas Filipino Workers (OFWs). An Santo Papa, hi Papa Benedicto XVI, dida han iya pahayag haOscott College, Scotland, hadton Septiembre 19, 2010, nagtudlok hin duha hini nga mga problema, ansecularismo ug an relativismo.
An secularismo, tikang han Latin nga pulong ‘saeculum’ o ‘kalibutan’, nangangahulugan an pagpa-urog han mga butang nga kalibutanon kay han mga butang nga espirituhanon o han relihiyon. Usa hiya nga panan-aw, panhunahuna ngan panggawi na nadiri nga manginlabot an relihiyon o espiritualidad dida han politika, ekonomiya, kultura ug katig-uban han katawhan. Ha lain nga pulong, nadiri hiya nga magkamay-ada tingog an relihiyon o pagtoo dida han katilingban.
An relativismo, tikang han Latin nga pulong ‘relativus’ o ‘nasandig/nasarig’ o ‘may kalabutan ngadto han iba’, natindog hin usa nga panan-aw ug panggawi diin an ngatanan nga mga panan-aw, gintotoohan o paghukom magkalainlain tungod kay ‘may kalabutan ini’ han magkalainlain nga mga tawo, kultura, kahimtang ug iba pa. Pananglitan, (nasiring an mga ‘relativista’ nga) an tama (o diri tama) para han mga Katoliko o para hin usa nga kultura mahihimo nga diri toohon o sundon hin lain nga hugpo. Sanglit, ha ngaran han pagtahod/pagtugot, kagawasan ug demokrasya, waray mga prinsipyo o mga minaurog nga butang (values) nga susundon an ngatanan (absolute and objective), sugad han aton gin-aagian ha aton mga debate han moralidad.
An secularismo ug relativismo mga panarhog supak han Katoliko nga pagtoo ug han ngatanan nga may pagtoo tungod kay hi Jesus, ha pagkatinuod, nagsugo ha aton nga dad-on an iya mga TUTDO ug mga pinalabi nga butang ngadto ha kalibutan: “Kadto kamo ug himoa niyo nga akon mga tinun-an an ngatanan nga mga nasud” (Mt 28:19). An iya ebanghelyo kinahanglan mapamatian ug matuman dida ha katilingban tungod kay an iya nakakatalwas nga mensahe PARA MAN HAN NGATANAN NGA KATAWHAN HA NGATANAN NGA MGA KULTURA.
Kay-ano nga makakasiring kita nga aanhi na ha aton an secularismo ug relativismo? Panginano daw kita han aton mga kahimtang.
Syahan, may-ada tinuod nga mga tawo ha Pilipinas ug ha damo nga mga bahin han kalibutan, nga DIRI NAKILALA O NAGDUDUMIRI han kamatuoran han presensya ha Dios. Karuyag nira nga mahigawas an Dios ha kinabuhi han mga tawo. Pulong hin usa nga abogado para han RH Bil, “An relihiyon angay diri mapamatian dida han paghimo hin balaod kay an relihiyon waray lugar dida han paghimo han balaod.” An ira mensahe diri direkta kundi malinaw: AN DIOS WARAY DINHI (NOWHERE).”
Ikaduha, an Singbahan NAATUBANG hin waray katapusan nga mga atake tikang hin magkalainlain nga grupo, relihiyoso o diri, may mga diri strikto (liberal) ug may liwat ora-ora ka strikto (conservative and fundamentalist), daw nakikipag-isan-isan han Singbahan nga Katoliko kay mas maupay, mas tama o mas Kristiyano daw an ira mga panutdo basi makakabig hin darudamo nga mga kaapi.
Sugad han SAKAYAN han mga apostol, an Singbahan napapalibutan hin mga balud ug hangin hin nakuntra nga mga panan-aw ug pinaurog nga mga butang. Kundi kinahanglan PADAYON KITA NAKATUTOK KAN JESUS nga nasiring ha aton: “Dasig kamo! Hi Ako ini. Ayaw kahadlok” (Mk 6:50).
Ha luyo nga bahin, bisan kon diri kita makakapugong han mga atake, kinahanglan aton pakusgon an SAKAYAN NI CRISTO JESUS—AN ATON IROY NGA SINGBAHAN KATOLIKA!
Dida han akon pagin Magmarangno han Panon han Ginoo ha aton Diyosesis, an mga masunod akon igin-aaghat nga buhaton:
1. Kinahanglan ta pamatud-an nga MAY-ADA DIOS pinaagi han ATON PULONG ug BUHAT. Sumala kan Papa Pablo VI, “An kalibutan diri nanmamati han mga magturutdo, kundi natutok hira han mga saksi.” Kon an mensahe han secularismo ug relativismo ‘AN DIOS WARAY DINHI (GOD IS NOWHERE)’ an mensahe han aton pagsaksi: ‘AN DIOS AANHI NA (GOD IS NOW HERE)!’
2. Kinahanglan IGPADAYON ta an PAGPASAMWAK HAN MAUPAY NGA SUMAT ha aton katawhan pinaagi han aton mga PROGRAMA han BEC, KATEKISMO, nasarig han mga karisma han aton mga KATILINGBAN HA PAGTOO, mga apostolado han aton mga organisasyon nga relihiyoso, mga confradia etc. Labi na gud, kinahanglan aton buhaton an mga KATEKESIS mahitungod han mga SAKRAMENTO.
3. AGHATON ta ngahaw an MGA DEBOSYON ngadto han aton mga Katoliko nga kasantosan, labi na gud kanda San Lorenzo Ruiz ug San Pedro Kalungsod, kundi nga diri lumapos hin tulo.
4. AGHATON ta gihapon an PAGMAHAL ngan PAGPABALIK han mga ALTAR ug mga IMAHEN ha aton mga PANIMALAY ha pagpahinumdum han mga tawo han PRESENSYA HAN DIOS ug han PAGKA-ANGBITAN HAN MGA SANTOS. Kinahanglan buhaton ini UPOD in KATEKESIS hiunong han KATOLIKO NGA ‘LATRIA’ O PAGSINGBA HAN DIOS GUD LA, nga diri ta ginbubuhat ha mga imahen ha iya, ug han PAGPASIDUNGOG O VENERATION, DIRI PAGSINGBA, kan MAMA MARY ug han mga SANTO.
5. Aton liwat SUPORTAHAN, tungod han aton pagka KATOLIKO, an mga pag ENTRONO HAN BIBLIYA, han IMAHEN HAN GISASANTOSI NGA KASINGKASING, HAN DIOSNON NGA PAGKALOOY (DIVINE MERCY) etc.
Labaw han ngatanan, hi JESUS MISMO an PRESENSYA HAN DIOS dinhi ha aton. Ngan DIRI HIYA PARA LA HA ATON. Sundon ta an pahinumdum han aton mga OBISPO: IG-UKOY TA HI CRISTO, IG-ANGBIT TA HI CRISTO (LIVE CHRIST, SHARE CHRIST)!
+ Crispin B. Varquez, DD
Obispo han Borongan